Antiek altaarpaneeltje

Deze prachtige antieke altaarpaneeltjes zijn handgemaakt in Zuid-India van diverse, zorgvuldig uitgezochte houtsoorten. Omdat alles handwerk is, is elk paneeltje uniek.

Paneeltje 1: 17 x 10,5 x 3,5 cm; donker hout; €42,50
Paneeltje 2: 16 x 13 x 3 cm; gekleurd; €49,50
Paneeltje 3: 14,5 x 18 x 2 cm; donker hout; €62,50
Paneeltje 4: 20,5 x 15,5 x 3,5 cm; donker hout; €87,50
Paneeltje 5: 24,5 x 17,5 x 2 cm; donker hout; €54,50

Thuisaltaar

Iedere Hindoe heeft in zijn huis een nisje of altaartje voor het dagelijkse puja-ritueel: het offeren van voedsel, bloemen, water en vuur aan een beeldje van een godheid, gekozen uit het gigantische Hindoeïstische pantheon. Ambachtslieden uit Karnataka (Zuid-India) maakten deze paneeltjes uit zorgvuldig geselecteerd hout waar kracht aan wordt toegekend. Deze paneeltjes zijn decennialang gebruikt als achtergrond in huisaltaren, voordat ze vervangen werden. De antieke paneeltjes zijn zodoende weer in de handel terechtgekomen en uiteindelijk in Nederland beland.

Het Puja-ritueel

Als je het leuk vindt om wat meer te leren over het bovengenoemde Puja-ritueel, kan je hieronder wat meer uitleg vinden.

Eén van de grootste verschillen van het hindoeïsme met andere wereldgodsdiensten is het ontbreken van het idee van congregatie. Hindoes hebben geen vrijdag, zaterdag of zondag om naar de tempel te gaan om gezamenlijk te bidden. Hindoetempels zijn altijd open maar worden eigenlijk alleen op religieuze hoogtijdagen bezocht. Het gewone, dagelijkse ritueel voert een gelovige hindoe thuis uit, op zijn eigen manier en tijdstip.

Het allerbelangrijkste is om door middel van het juist naleven van de zelfontwikkelde regels een zo goed mogelijke relatie op te bouwen met de godheid die de gelovige uit het gigantische pantheon van goden en godinnen heeft uitgekozen als zijn ‘persoonlijke’ godheid. Zelfs de allerarmste dorpeling heeft ergens in zijn hut een nisje of altaartje waarop hij dagelijks eenvoudige offers kan plegen. Dit ritueel wordt puja genoemd. Het bestaat uit het offeren van voedsel en bloemen, water en vuur.

Het belangrijkste is dat iedereen voor zich kan bepalen hoe en wanneer hij of zij de godsdienst wil bedrijven. Het puja-ritueel varieert daarom van persoon tot persoon. Iedereen heeft in huis een speciale plek waar de goden gehuisvest zijn. Dat kan variëren van apart altaar bij rijkere families met beelden van brons of zilver tot een vrijgehouden plekje op de grond met beeldjes van hout of terracotta. Men gelooft dat de ziel van de godheid huist in het beeld. De offergaven zijn dan ook letterlijk bedoeld als voedsel. De godheid nuttigt op abstracte wijze het (meestal vegetarische) voedsel dat hem geofferd wordt. Het materiële dat overblijft, wordt later aan de armen of aan de dieren gegeven.

Verder wordt de godheid behandeld als een menselijk wezen. Hij wordt gewassen en aangekleed, met bloemenslingers versierd en bewierookt. Vaak worden de beelden tijdens het puja-ritueel besprenkeld met water uit een heilige rivier. Klank speelt een rol in het puja-ritueel. Naast het uitspreken van mantra’s – heilige klanken – maakt men hemelse geluiden met een bronzen bel. Vuur wordt geofferd met behulp van olielampjes. Naast beeldjes van goden tref je in huisaltaren ook vaak een afbeelding van de Nandi – de heilige stier. Nandi staat symbool voor de god Shiva.